رزین سختی گیر با اسامی مشابهی همچون رزین تبادل یونی، رزین آنیونی و رزین کاتیونی، رزین پرولایت کاتیونی و آنیونی، رزین دستگاه آب شیرین کن، رزین پرولایت، رزین آکوآلایت، رزین تصفیه آب و با معادل انگلیسی Ion-exchange resin یکی از مهمترین مواد شیمیایی مورد استفاده در تصفیه آب می باشد.
رزین سختی گیر چیست؟
رزین ها نوعی ترکیب طبیعی (زئولیت) یا مصنوعی هستند و بسیار چسبناک بوده و تحت شرایطی سخت میشوند. رزین سختی گیر یا رزین پرولایت موادی هستند که دارای مولکولهای بزرگ و دو سر آنها قطبی و دارای بارهای مخالف میباشند. معمولاً در الکل قابل حل است اما در آب حل نمیشوند.
این ترکیب به طرق گوناگون طبقه بندی میشود. این مواد در فرآیند سختی گیر آب تاثیر بسزایی داشته و یون های سختی آور آب مانند کلسیم و منیزیم را حذف میکنند و در محلول با یون های سدیم جایگزین میشوند. از این رو به زئولیت های سدیمی نیز مشهور هستند.
ویژگی و خصوصیات رزین سختی گیر
یک رزین تبادل یونی بوسیله آب متورم میشود، اما در آن حل نمیشود. میزان این تورم یک فاکتور هست که چگونگی عملکرد رزین در کاربردهای خاصی را کنترل میکند. رزین سختی گیر به طور گسترده ای در فرآیند های جدا سازی، تصفیه و ضدعفونی کردن آب استفاده میشود. شایع ترین کاربردهای آن رسوب زدایی و تصفیه آب است.
در بسیاری از کاربردهای این چنینی، رزین های تبادل یونی به عنوان یک جایگزین انعطاف پذیرتر به جای استفاده از زئولیت های طبیعی یا مصنوعی استفاده میشوند. همچنین رزین های تبادل یونی در پروسه فیلتراسیون بیودیزل بسیار کاربردی هستند.
انواع رزین های تبادل یونی
رزین های تعویض یا تبادل یونی را میتوان به سه گروه تقسیم نمود:
رزین کاتیونی
رزین کاتیونی اسیدی قوی: رزین هایی که قادر به حذف کلیه کاتیون های موجود در آب میباشد رزین کاتیونی قوی به صورت سدیمی برای کاهش سختی آب بکار میروند رزین کاتیونی سدیمی از نوع قوی علاوه بر کاتیون های سختی آب، یون های فلزی را با سدیم تعویض میکنند.
رزین کاتیونی اسیدی ضعیف: رزین هایی که قادر به جذب قسمتی از کاتیونهای آب که مربوط به قلیائیت آب میباشد در این رزین ها گروه فعال به جای سولفوریک، کربوکسیلیک است. این گروه مانند اسیدهای آلی ضعیف در محیط اسید یونیزه نمیشوند اما در محیط قلیایی یونیزه شده و یون متحرک خود را میتوانند تعویض کنند.
رزین های آنیونی
رزین آنیونی بازی قوی: رزین هایی که قادر به جذب کلیه آنیونهای موجود در آب میباشند برای احیای رزین های آنیونی قوی باید از یک باز قوی مانند سود استفاده کرد.
رزین آنیونی بازی ضعیف: رزین هایی که همانند رزین کاتیونی ضعیف عمل میکنند. این رزین ها قادر به حذف اسیدهای معدنی چون HCL و یا H2SO4 هستند اما قادر به حذف اسیدهای ضعیف مثل اسید کربنیک نیستند به آن دلیل این رزین ها را اغلب جاذب اسید مینامند.
رزین میکس بد
دو نوع رزین کاتیونی و آنیونی را میتوان در یک ظرف با یکدیگر مخلوط نمود و آب با کیفیت فوق بالا بوسیله واکنش های تبادل یونی زیاد تولید خواهد شد و در صورت تکرار به عنوان یک معبر گذر آبی در طول بستر اختلاط رزین ها اتفاق خواهد افتاد. به زبان ساده متشکل از رزین های آنیونی و کاتیونی قوی به نسبت 40% کاتیونی و 60% آنیونی تشکیل شده است.
عملکرد رزین سختی گیر
رزین سختی گیر بعد از مدتی استفاده، به اصطلاح اشباع میشود و دیگر قادر به انجام تبادل یونی نمیباشد. در این حالت و برای استفاده مجدد از رزین، باید آن را احیا کنید. برای شارژ مجدد و احیای رزین باید از محلول آب و نمک استفاده کنید. محلول آب و نمک برای احیای رزین سختی گیر معمولا باید بین ۵۰ تا ۱۵۰ گرم در لیتر باشد. شما باید با استفاده از عمل بک واش، محلول آب و نمک را به داخل مخزن سختی گیر هدایت کنید. بعد از چندین بار انجام این کار، رزین دوباره احیا میشود و توانایی تبادل یونی و نرم کردن آب را پیدا میکند. در عمل بک واش، محلول آب و نمک از زیر مخزن استوانه ای دستگاه وارد میشود و با گذشت از صفحات مشبک، به رزین های سختی گیر میرسد.
برای تعیین مقدار رزین مورد نیاز برای سختی گیر، باید به نوع رزین سختی گیر، جنس رزین، سرعت عبور جریان آب از سختی گیر، سختی آب منطقه، زمان تماس مورد نیاز بین رزین و آب، سطح مقطع رزین، زمان بک واش سختی گیر و میزان آب برداشتی در هر سیکل توجه نمود. به طور کلی، زمان تماس مورد نیاز بین رزین و آب، به ازای هر 30 لیتر رزین، باید 19 لیتر در دقیقه باشد. یعنی در هر 30 لیتر رزین، جریان عبور آب از سختی گیر باید با سرعت 19 لیتر در دقیقه عبور کند. حداکثر جریان عبور آب و میزان خروجی آن میتواند 28 لیتر در دقیقه باشد.
رزین پرولایت یکی از بهترین و متداول ترین رزین های سختی گیر موجود در بازار ایران میباشد که توسط شرکت پرولایت انگلیس (Purelite) تولید میشود. این شرکت هر 3 نوع رزین کاتیونی، آنیونی و میکس بد را تولید میکند و محصولات تولیدی آن از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند. رزین های کاتیونی و آنیونی پرولایت در بسته های 25 لیتری و رزین میکس بد پرولایت در بسته های 1 لیتری، 5 لیتری و 25 لیتری موجود است و به بازار عرضه میشود.
رزین پرولایت با استفاده از تبادل یونی، یون های کلسیم و منیزیم موجود در آب سخت را جذب میکند و به جای آنها، یون سدیم را وارد آب مینماید. رزین پرولایت کیفیت بالایی دارد، راندمان کاری را افزایش میدهد، میزان رسوب گذاری روی سطوح و داخل تجهیزات را به طور چشمگیری کاهش میدهد.
قیمت رزین سختی گیر براساس نوع، کیفیت، ظرفیت، وارداتی بودن، اصل یا غیر اصل بودن، برند و شرکت تولید کننده آن تعیین میشود. به طور کلی قیمت رزین سختی گیر اصل و دارای کیفیت بالا گران تر است زیرا رزین دارای کیفیت، مقاوم تر میباشد و در نتیجه عمر بالاتر و طولانی تری دارد. هنگام خرید به تاریخ تولید و تاریخ انقضای رزین نیز دقت کنید زیرا رزین های سختی گیر استاندارد و اصل دارای تاریخ تولید و انقضا هستند و این تاریخ ها روی بسته بندی آنها چاپ شده است.
تفاوت رزین های تبادل یونی کاتیونی و آنیونی
هر دو گروه فوق شامل نوع قوی و نوع ضعبف هستند که به طور کلی رزین های قوی در یک محدوده وسیع PH و رزین های نوع ضعیف در یک محدوده کوچک از PH مناسب هستند.
شایان دکر است رزین های نوع ضعیف در صنایع کاربرد بیشتری از رزین های نوع قوی دارند و معمولا گرانتر از رزین های قوی هستند و این به آن دلیل است که راندمان احیا رزین های ضعیف بسیار بیشتر از رزین های قوی است.
تفاوت رزین های تبادل یونی کاتیونی و آنیونی
رزین های تبادل یونی کاتیونی و آنیونی تشابه هایی با یکدیگر دارند که در زیر به آنها اشاره شده است.
- هر دو دانه هایی کوچک، متخلخل و پلاستیکی میباشند.
- هر دو قطری 5.5 میلی متر دارند که البته این عدد میتواند متغیر باشد.
- هر دو دارای یک عدد خنثی کننده هستند تا بتوانند در داخل و خارج از مهره حرکت نمایند.
- هر دو با یونی از بار مشابه، طی عملیات تبادل یونی تعویض میشوند.
عمر رزین ها:
عمر کاری متوسط رزین پرولایت به شرط احیاء فقط یک بار در روز و در شرایطی که آلودگی رزین مطرح نباشد به شرح ذیل میباشد :
- رزین سختی گیر کاتیونی اسیدی قوی (8 الی 10 سال)
- رزین کاتیونی اسیدی ضعیف (8 الی 10 سال)
- رزین آنیونی بازی قوی (4 الی 5 سال)
- رزین آنیونی بازی ضعیف (4 الی 5 سال)
کاربرد رزین های تبادل یونی
عمده کاربرد رزین های تبادل یونی در رسوب زدایی و فرآیند تصفیه آب است و همچنین رزین های تبادل یونی در پروسه فیلتراسیون بیودیزل بسیار پر کاربرد هستند.
رزین پرولایت انگلیس
رزین پرولایت انگلیس یکی از برند های معتبر رزین در بازار موجود در ایران است، رزین های آنیونی ، کاتیونی و میکس بد شرکت پرولایت با کیفیت بسیار مطلوب و قیمت مناسب برای حدف سختی آب میباشد.
رزین پرولایت انگلیس بصورت بسته های 5 و 25 لیتری به فروش میرسد.
انواع محصولات رزین پرولایت
- رزین کاتیونی پرولایت با مدل های C100 و C100E ،جهت حذف کلسیم و منیزیم موجود در آب شرب و صنعتی
- رزین آنیونی پرولایت با مدل های A400 ، جهت مبادله یونها کلسیم و منیزیم
- رزین میکس بد جهت استفاده در دستگاه های دیونایزر
فرآیند تبادل یونی (Ion-exchange) چگونه است؟
تبادل یونی (Ion-exchange) تبادل یونها بین دو الکترولیت یا بین یک محلول الکترولیت و یک ترکیب است. در اکثر موارد این اصطلاح به فرآیندهای تصفیه، جداسازی و ضدعفونی محلولهای آبی و دیگر محلولهای حاوی یون با پلیمر جامد یا کانی مبدل یون اطلاق میشود.
تبادل کننده های معمولی یونی رزینهای تبادل کننده یون، زئولیت، مونتموریونیت، رس و گیاه خاک هستند. تولید آب خالص یا آب بدون یون با استفاده از رزین های تبادل یونی یکی از روش های مرسوم از گذشته تا به حال بوده است.
گام اول
در این روش آب ورودی جهت تبدیل به آب بدون یون از دو ستون تعویض یونی عبور میکند. ستون اول از رزین کاتیونی تشکیل شده است که یون های کاتیونی موجود در آب را جذب کرده و به جای آن یون H مثبت وارد آب میشود.
در ادامه آب وارد ستون دوم یا ستون آنیونی میشود و یون های آنیونی آب نیز جذب و حذف شده و به جای آنها یون OH منفی وارد آب میگردد. به عبارتی با حذف کامل یون های مثبت و منفی آب، آبی بدون یون جهت کاربرد های مختلف حاصل میگردد این فرآیند توسط رزین تبادل یونی امکان پذیر است.
گام دوم
پس از مدتی که ستون های رزینی کاتیونی و آنیونی به مرز اشباع رسیدند جهت بازگشت به ظرفیت جذب اولیه با محلول های اسیدی و بازی احیا میگردند و یون های جذب شده به جریان پساب خروجی دفع میشوند.
فرآیند تبادل یونی یکی از اشکال پدیده جذب سطحی است، که در آن فاز سیال در تماس با فاز جامد جاذب قرار میگیرد. طی این تماس برخی از اجزای موجود در فاز سیال جذب فاز جامد شده و از سیال جدا میگردند.
فرآیند تبادل یونی فرآیندی برگشت پذیر است که طی آن یون های خارجی موجود در آب جذب گروه های عاملی قرار گرفته بر روی شبکه پلیمری (فاز جامد) میگردند و بدین ترتیب هرگونه ناخالصی یونی آب برطرف میشود. پس از اشباع شدن گروه های عاملی، سیستم تحت عملیات بازیابی و شستشوی شیمیایی قرار گرفته و مجدداً مورد استفاده قرار میگیرد.
گام سوم
روشهای تبادل یونی، بر اساس تبادل برگشت پذیر یونها بین محلول و یک فاز جامد استوار است. فاز جامد در آب، غیر محلول بوده، دارای گروههایی بهصورت بنیان اسیدی یا بازی است.
این بنیان ها عوامل اصلی تبادل یون هستند. اجزاء تشکیل دهندۀ فاز جامد ممکن است از ترکیبات معدنی شبیه زئولیتها باشند که اسکلت آنها از آلومینم سیلیکاتها تشکیل شده است.
این ترکیبات چون در مقابل اسیدها و بازها مقاومت چندانی ندارند، کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
ترکیبات معدنی جدید از مشتقات ZrO2 ساخته شده اند که زیرکونیوم فسفات، زیرکونیوم تنگستات و زیرکونیوم مولیبدات از آن جمله هستند و برای جداسازی فلزات قلیایی و قلیایی خاکی از هم، مفید هستند.
از رزین های تبادل یونی به دو منظور سختی گیری و همچنین تولید آب با خلوص بالاتر استفاده میشود.
ویژگیهای کلی رزین های تبادل یونی (Ion-exchange) چیست؟
- رزین های تبادل یونی، ماتریس پلیمری حل نشدنی است.
- این رزین ها حاوی یون های ناپایدار هستند.
- باعث کاهش سختی آب میشوند.
- کاملا به صرفه و اقتصادی هستند.
- در آب حل نمیشوند.
- احیاء پذیر می باشند و به همین دلیل یک بار مصرف نیستند.
- مقاومت بسیار بالایی دارند.
- یون های ناپایدار رزین عمل تبادل یون را انجام میدهد.
- رزین کاتیونی ضعیف تنها میتواند کاتیون های قلیاییت آب را جذب کند.
- درصورتیکه نیاز به جذب کننده کاتیون موجود در آب دارید، نمیتوانید از رزین کاتیونی ضعیف استفاده کنید.
- برای جذب تمامی آنیون های موجود در آب از رزین آنیونی قوی باید استفاده کرد.
- برای حذف آنیون اسیدهای قوی مانند اسیدسولفوریک، کلریدریک و نیتریک از رزین آنیونی ضعیف استفاده میشود.
- از مزیت های مهم رزین آنیونی ضعیف نسبت به نوع قوی آن مقاومت بالای آن میباشد. به همین دلیل در سیستم های تصفیه آب بیشتر از رزین آنیونی ضعیف استفاده میشود.
سوالات متداول در خصوص رزین های یونی
رزین تبادل یونی چگونه در عمل تصفیه آب دیونیزه کار میکند؟
رزین های تبادل یونی برای تولید آب دیونیزه استفاده میشود این رزینها دانه های پلاستیکی کوچک هستند که از زنجیر پلیمرهای آلی تشکیل شده اند. رزین کاتیون که دارای یک گروه عملکردی منفی است و بنابراین یون های با بار مثبت آب را جذب میکند.
نقش رزین تبادل یونی در تصفیه آب چیست؟
فرآیند تبادل یونی آب از طریق رزین های کروی و متخلخل رزین (رزین سختی گیر) نفوذ میکند. یون های موجود در آب برای یون های دیگر ثابت میشوند. نرم کننده های آب شامل دانه هایی هستند که دو یون سدیم را با هر یون کلسیم یا منیزیم جهت تولید آب نرم، مبادله میکنند.
عملکرد رزین در دستگاه سختی گیر
یکی از عمده روش های موجود جهت حذف سختی آب، استفاده سختی گیرهاي رزینی میباشد. عمده دستگاههاي سختی گیر مورد کاربرد در تصفیه آب، بیشتر به صورت استوانه و از جنس فلزي هستند. به صورتیکه که در داخل آن، ذرات رزین کاتیونی قرار میگیرد و داخل سطوح آن با اپوکسی پوشش داده شده است. تا از خوردگی آن جلوگیري و باعث افزایش عمر دستگاه گردد.
براي نگهداري و جلوگیري از خروج رزین ها در قسمت پایین دستگاه و در زیر رزین ها یک صفحه مشبک و یک بستر از سیلیس استفاده میشود. عمق رزین معمولاً بین 5/0 تا 3 متر انتخاب میگردد و بر حسب نوع رزین، 50تا 100درصد از حجم رزین، فضاي خالی براي انبساط رزین در نظر گرفته میشود.
میزان جریان را معمولاً در حدود 2/0 الی 1 متر مکعب در دقیقه به ازاي هر متر مکعب از حجم رزین در نظر میگیرند. هر چند که حداکثر دبی جریان ورودي به واحدهاي رزین تعویض یونی به علت افت فشار محدود میشود.
ولی حداقل دبی جریان به علت کانالیزه شدن نمیتواند خیلی کم باشد زیرا کانالیزه شدن باعث میشود که قسمتی از زرین بدون استفاده باشد. از این رو سرعت آب از بستر رزین باید حدود یک متر در ساعت باشد.
بستر رزین میتواند ثابت (Fixed) یا شناور (Fluidizebed) باشد در سیستم بستر ثابت حجم رزین هاي داخل دستگاه انبساطی ندارد و آب ورودي از بالاي دستگاه وارد شده و بیشترین تبادل یونی در قسمتهاي بالاي بستر رزین انجام میشود. در قسمتهاي پایین بستر تصفیه نهایی انجام میشود که تعیین کننده درجه خلوص آب خروجی از تعویض کننده می باشد. با افزایش زمان سرویس، رزین هاي بالاي بستر اشباع شده و تبادل یونی در لایه هاي پایین ستون بستر انجام میشود که در نهایت زمانی فرا میرسد که بقیه ستون بستر براي تعویض یون کافی نمیباشد. در نتیجه در آب خروجی از تعویض کننده، یونهاي ناخالص جذب نشده مشاهده خواهد شد که معرف پایان سرویس دستگاه میباشد. در این حالت، زمان احیاء نمودن رزین ها فرا میرسد.
عوامل تعیین کننده مقدار رزین سختی گیر
برای تعیین مقدار رزین مورد نیاز برای رزین سختی گیر باید به عوامل و مواردی توجه کرد و با توجه به این عوامل میزان رزین لازم را تعیین نمود. رزین در بازدهی نهایی سختی گیر نقش مهمی دارد و هنگام طراحی سختی گیر باید به نوع، جنس و مقدار رزین توجه شود. این عوامل و پارامترها عبارتند از:
- سرعت عبور جریان آب از سختی گیر
- میزان آب برداشتی در هر سیکل
- سختی آب منطقه
- زمان بک واش سختی گیر
- زمان تماس مورد نیاز بین رزین و آب
- سطح مقطع رزین سختی گیر
به طور کلی و طبق قوانین موجود، برای ایجاد تماس لازم بین رزین پرولایت و آب، باید به ازای هر 30 لیتر رزین، جریان آب از رزین سختی گیر با سرعت 19 لیتر در دقیقه عبور کند و حداکثر میزان خروجی 28 لیتر در دقیقه باشد. سرعت عبور جریان آب از سختی گیر یا همان دبی جریان، به ازای هر 30 لیتر رزین، نباید از 11 لیتر در دقیقه بیشتر باشد. برای جلوگیری از هرگونه نشتی و عبور ناخالصی در سختی گیر، بهتر است سرعت عبور جریان آب حداکثر به 30 لیتر در دقیقه، به ازای هر 0.1 متر مربع سطح مقطع رزین محدود شود.
آب سخت چیست؟
سختی آب را میتوان این طور بیان نمود در صورتیکه آب حاوی نمک های معدنی از قبیل ترکیبات بیکربنات، یونهای کلسیم، منیزیم و غیره باشد آب سخت نامیده میشود.
انواع سختی آب
- دائم
- موقت
سختی دائم یا سختی غیرکربناتی : عبارت است از سختی بدون نمکهای بیکربناتی (مانند کلرید، سولفات و غیره) میباشد.
سختی موقت یا سختی کربناتی : عبارت است از بی کربنات کلسیم و منیزیم است و از اختلاف حاصل از سختی کل و سختی دائم بدست میآید.
سختی آب در حالت کلی بر مبنای دو فلز کلسیم و منیزیم ارزیابی میگردد. عوامل سختی کاتیون ها می باشند. یونهایی مانند آلومینیم، آهن، منگنز و روی در سختی آب تاثیر گدار هستند ولی کلسیم و منیزیم به مقدار زیاد وجود دارد و کاتیونهای دیگری نیز هستند که به میزان بسیار کم در سختی آب تاثیرگذارند.
سختی کل (TH) :
مجموع مقدار کلسیم (Ca) و منیزیم (Mg) سختی کل میباشد.
اهمیت و فایده سختی آب
میزان سختی آب در آب های صنعتی اهمیت فراوانی دارد، عواملی همچون بهداشت عمومی اهمیت خاصی دارد. برای مثال کلسیم یکی از عوامل سختی آب است و در رشد استخوان و حفظ تعادل بدن دخالت دارد ولی به همان اندازه سولفات کلسیم به علت کمی قابلیت هضم باعث بروز ناراحتی هایی در دستگاه هاضمه میشود.
لذا توصیه میشود جهت تامین بهداشت و سلامت مصرف کنندگان آهک نیز به آب آشامیدنی افزوده شود.
برخی دانشمندان معتقدند بهتر است کلسیم و منیزیم مورد نیاز بدن توسط غذا تامین گردد و حتیالامکان از آب های سبک جهت شرب استفاده گردد.
بایستی توجه شود که بدن نسبت به سنگینی موجود در آب آشامیدنی مورد استفاده خود حساسیت دارد یعنی در صورتیکه مشخصات آب تغییر یابد ممکن است در دستگاه گوارش موجب ایجاد اختلال نماید و اصطلاحاً این موضوع را آب به آب شدن میگویند.
ضررهای سختی آب
با امعان نظر به اینکه آب سخت دارای فوایدی میباشد باید توجه داشت که سختی بیش از حد آب نیز زیانهایی دارد. از جمله مضرات آب سخت میتوان به نوشیدن بیش از حد آب سخت که موجب رسوب در کلیه ها میگردد و نهایتاً باعث ایجاد سنگ کلیه در افراد میشود و همچنین موجب بیماری های گوارشی و کلیوی نیز میگردد.
لذا بایستی از آب نرم برای مصارف آب شرب استفاده نمود و یون های مورد نیاز بدن مانند منیزیم و کلسیم را از غذاها یا سبزیجات و میوه جات کسب نمود.
آب سخت موجب از دست رفتن طعم و مزه نوشیدنیها میشود. نتایج حاصل از مصرف آب سخت شامل دیر پخته شدن غذا و سفتی حبوبات است.
از دیگر عوامل آب سخت میتوان به آسیب جداره دیگ های بخار اشاره نمود که باعث خوردگی و ایجاد قشر آهکی بر روی دیواره و جداره دیگ ها و تأسیسات مرتبط میشود.
عدم ایجاد کف صابون نیز از دیگر اثرات آب سخت است که موجب افزایش مصرف صابون و شوینده میشود.
طبقه بندی آب از نظر سختی
اندازه گیری سختی آب توسط آزمایشگاه ذیصلاح محاسبه و تعیین میگردد. اندازه گیری سختی آب در صنعت بسیار پر اهمیت میباشد.
سختی آب، شامل یونهای Ca+2 و Mg+2 میباشد، بر حسب میلیگرم بر لیتر mg/L یا در یک میلیون ppm عنوان میگردد و بصورت ذیل طبقه بندی میشود :
- آب های سبک : 0 تا 150 میلی گرم در لیتر
- آب های با سختی متوسط : 150 تا 300 میلی گرم در لیتر
- آب های سخت : 300 تا 400 میلی گرم در لیتر
- آب های خیلی سخت : بالاتر از 400 میلی گرم در لیتر
احیا رزین کاتیونی در دستگاه سختی گیر
شستشوی حالت 1
در این وضعیت آب از زیر مخزن استوانهای سختی گیر به داخل دستگاه رزین پرولایت وارد میشود و از صفحات مشبک گذر نموده و از پایین به رزین ها برخورد نموده و پس از گذر آب از میان ذرات رزین، که این امر موجب افزایش حجمی رزین میگردد. جهت احیا و نهایتاً سرویس دهی مجدد دستگاه رزین سختی گیر آماده میگردد.
مدت زمان احیا رزین معمولاً بین 5 تا 10 دقیقه تغییر مینماید.
شستسوی حالت 2
سپس وضعیت شیر را در حالت معکوس قرار داده و پس از آن شیر فلکه منبع نمک را باز نموده تا آب نمک مورد نیاز از طریق از تانک نمک مکیده شود. و از قسمت بالاي مخزن استوانه سختی گیر به داخل آن وارد شود.
در حین تزریق آب نمک، فرآیند تبادل یونی ما بین رزین ها انجام شده و احیاء رزین انجام میگردد. ( سختی گیر آب )
بعد از تزریق آب نمک، شیر فلکه آب نمک را بسته و در این وضعیت منتظر مانده تا آب خروجی از لوله فاضلاب دستگاه از حالت شوري خارج شود.
شستشوی حالت 3
بعد از شستشوي رزین با آب نمک و مجدداً آن را تست نموده و اهرم شیر را در حالت شماره 3 قرار داده که نهایتاً دستگاه براي شروع بکار آماده و آب سخت به آب نرم تبدیل گردد.
رزین میکس بد چیست ؟
رزین میکس بد نوعی رزین تبادل یونی است که جهت احیای آب برای تولید آب خالص و یا آب یونیزه کاربرد دارد. برای دیونیزه کردن آب، شفاف کردن آب میعان شده و تولید آب خالص فوق العاده میتوان از این محصول استفاده نمود.
منظور از تولید آب فوق العاده خالص بدین معنی میباشد که آب خالص، آب خالص تر از آب مقطر، آب بدون یون و یا آب با هدایت الکتریکی 1 میکروزیمنس میباشد که این عملیات با استفاده از رزین های مبادله یونی امکان پذیر میباشد. حداکثر خلوص آب از نظر هدایت الکتریکی تا ۰٫۰۵۶ میکرو زیمنس امکان پذیر میباشد.
کمپانی پرولایت بزرگترین تولید کننده رزین در دنیا میباشد. رزین میکس بد در بسته های 5 و 25 لیتری در بازار عرضه میگردد. شرکت هوبارت شیمی وارد کننده بدون واسطه محصولات رزین پرولایت در نوع رزین میکس بد در بازار ایران محسوب میگردد.
در رزین میکس بد دو نوع رزین کاتیونی و آنیونی را میتوان در یک ظرف با یکدیگر مخلوط نمود و آب با کیفیت فوق بالا بوسیله واکنش های تبادل یونی زیاد تولید خواهد شد و در صورت تکرار به عنوان یک معبر گذر آبی در طول بستر اختلاط رزین ها اتفاق خواهد افتاد.
توضیح رزین میکس بد، به زبان ساده متشکل از رزین های آنیونی و کاتیونی قوی به نسبت 40% کاتیونی و 60% آنیونی تشکیل شده است. در سایر نسبت ها میتوان بنا به آنالیز آب، کمیت دلخواه و با کیفیت مد نظر آب تصفیه شده بکار گرفته شود
مفاهیم آب مقطر، آب دیونیزه و آب خالص :
آب مقطر عبارت است از آبی که ناخالصی آن به روش تقطیر (distillare) جدا شده باشد. تقطیر از جمله مهمترین و متداولترین روش های جداسازی میباشد. در این روش آب را به نقطه جوش رسانده و بخارات آب به ظروف دیگر منتقل میگردد. اساس کار تقطیر بر توزیع اجزا بین دو فاز مایع و گاز می باشد که پایه جداسازی مواد از همدیگر به علت تفاوت نقطه جوش میباشد.
آب دیونیزه عبارت است از آبی که یون زدایی شده باشد. یعنی در فرآیند شیمیایی با استفاده از رزین های تبادل یونی (رزین میکس بد پرولایت) در دستگاه دیونایزر تقریباً تمام یون های آب حذف گردد. کاربرد آب بدون یون در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی و ساخت داروها میباشد.
آب فوق خالص (Ultrapure Water) عبارت است از آبی که کلیه مراحل پیشتصفیه، تصفیه اولیه و تصفیه نهایی بطور کامل انجام گردد.
در فرآیند پیش تصفیه غالباً از فیلترهای الیافی رسوبگیر برای حذف ذرات جامد و در مرحله تصفیه اولیه نیز شامل استفاده از فیلترهای اسمز معکوس حذف یون ها و در تصفیه ثانویه از فیلترهای تبادل یونی رزینی بهصورت بستر مخلوط (رزین میکس بد) برای حذف یونهای باقیمانده استفاده میشود.
بایستی دقت نمود آب فوق خالص با آب دیونیزه شده متفاوت است. ضمن اینکه آب فوق خالص فاقد ذرات ارگانیک و گازهای محلول بوده، حداکثر خلوص آب از نظر هدایت الکتریکی تا ۰٫۰۵۶ میکرو زیمنس میرسد.
کاربرد اصلی آب های فوق خالص عبارتند از صنایع نیمه هادیها، نیروگاههای فتوولتائیک خورشیدی، داروسازی، تولید انرژی (دیگهای فوق بحرانی و زیربحرانی) و کاربردهای خاص مانند آزمایشگاههای تحقیقاتی.
نکات مهم هنگام تعویض رزین سختی گیر
هنگام تعویض رزین سختی گیر بهتر است چند نکته و مورد مهم را رعایت کنید تا این فرآیند به درستی و اصولی انجام شود. این نکات مهم و موثر عبارتند از:
- قبل از شروع تعویض رزین حتما مطمئن شوید شیر ورودی بسته باشد.
- صبر کنید تا آب کاملا تخلیه شود و هیچ صدایی از لوله های سختی گیر شنیده نشود.
- دقت کنید به لوله اصلی داخل سختی گیر آسیبی وارد نشود.
- بعد از تمام شدن کار، تمام تجهیزات و المان ها را به درستی در جای خود قرار دهید.
فیلم تعویض رزین کاتیونی سختی گیر
قیمت رزین سختی گیر
قیمت رزین سختی گیر با توجه به نوع، مدل، کیفیت، مقدار، ظرفیت، جنس، اصل یا غیر اصل بودن، وارداتی بودن آن، برند و شرکت تولید کننده تعیین میشود. قیمت رزین سختی گیر اصل از رزین پرولایت غیر اصل بالاتر است و رزین اصلی گران تر میباشد. البته رزین اصل باکیفیت و مقاوم تر است و عمر بالاتر و طولانی تری دارد. حتما هنگام خرید رزین سختی گیر به تاریخ تولید و تاریخ انقضای آن دقت کنید زیرا رزین ها دارای تاریخ انقضا میباشند و رزین های استاندارد دارای تاریخ تولید چاپ شده روی بسته خود هستند. برای استعلام لیست قیمت و دریافت مشاوره در مورد این محصول، با مشاوران و کارشناسان ما تماس بگیرید.
محمد –
عالی بود ولی فقط رزین پرولایت رو توضیح دادید رزین های دیگری هم هستم که کیفیت زیادی دارن لطفا اونها رو هم توضیح بدید.
دوم اینکه توضیح بدید آیا بعد از گذر آب از درون رزین آب همچنان آشامیدنی خواهد بود و برای بدن انسان و دام ضرر ندارد؟
سوم اینکه بزرگترین کشورهای تولید کنندهرزین کدام کشور ها هستن؟
حمیدی –
از شرکت هوبارت شیمی رزین سختی گیر و رزین میکس بد خریداری کردم ، قیمت مناسب ، راهنمایی بسیار فنی دریافت نمودم با تشکر از همه عوامل شرکت.
وحید نژاد –
استاد سلام . ما بالاخره متوجه نشدیم رزین پرولایت تولید کدوم کشوره . هند ؟ انگلستان ؟ چین ؟ دفعه سومه رزین ها رو تو سه سال گذشته عوض می کنم . راهنمایی کنید خدائیش رزین خوب بخرم برای دستگاه تصفیه آب مون .
dms-chemistry –
رزین پرولایت ابتدا به ساکن توسط کشور انگلیس تولید شده و اصل کارخانه این مارک تو انگلستان هستش ولی بدلیل نیروی کار ارزان تمامی تکنولوژی و مواد اولیه بمنظور تولید این محصول در چین و هند هم دایر شده . در کیفیت در ابتدای مصرف آنچنان تفاوتی ندارن ولی به مروز زمان کیفیت تصفیه آب رزین چینی و هندی خیلی با سرعت افت می کند.