اسید سالیسیلیک

اسید سالیسیلیک یک مرکب آلی با فرمول HOC6H4CO2H است. این ماده جامدی بی رنگ بوده که دارای طعم تلخ، نیز می‌باشد پیش ساز و متابولیت آسپرین اسید استیل سالیسیلیک است. این ماده یک هورمون گیاهی بوده و توسط فهرست مواد شیمیایی به عنوان یک تراتوژن آزمایشی فهرست شده است. نام لاتین آن salix برگرفته از درخت بید می‌باشد. این ماده در برخی از محصولات ضد آکن مورد استفاده است. نمک ها واستر های اسید سالیسیلیک به نام سالیسیلات شناخته می‌شوند.

اسید سالیسیلیک چیست؟

فرمول ساختاری اسید سالیسیلیک فرمول شیمیایی بوده که می‌توان به صورت متراکم نیز نوشت. نام‌های دیگر این ماده IUPAC اسید سالیسیلیک هیدروکسی بنزوئیک‌اسید است. این ماده دارای یک گروه هیدروکسیل یعنی گروه OH است که در موقعیت ارتو نسبت به اسید کربوکسیلیک متصل می‌باشد. این گروه COOH روی حلقه بنزن وجود دارد. وزن مولکولی یا جرم مولی اسید سالیسیلیک 138.12 گرم بر مول است.

تمام اتم های کربن موجود در حلقه بنزن سالیسیلیک اسید هیبرید، یک پیوند هیدروژنی درون مولکولی ایجاد می‌کند. در یک محلول آبی، این ماده تجزیه شده و یک پروتون از اسید کربوکسیلیک را از دست می‌دهد. یون کربوکسیلات حاصل، تحت برهم‌کنش بین مولکولی با اتم هیدروژن گروه هیدروکسیل قرار گرفته و منجر به تشکیل پیوند هیدروژنی درون مولکولی می‌شود.

موارد استفاده از سالیسیلیک اسید

• به عنوان یک نگهدارنده مواد غذایی
• قابل استفاده به عنوان باکتری کشو ضدعفونی کننده
• در تولید سایر داروها، از جمله اسید آمینوسالیسیلیک، ساندولیپراید و لندتیماتید
• ماده اولیه کلیدی برای ساخت آسپرین
• عمل کننده به عنوان آنتی‌بیوتیک ضد اسید خفیف
• قابل استفاده در درمان عفونت زگیل (درمان کننده عفونت زگیل به دلیل عملکرد مشابه کراتولیتیک که ابتدا سلول‌های پوستی تحت تأثیر زگیل را کم آب کرده و در نتیجه به تدریج منجر به ریزش آن می‌شود)
• قابل استفاده به‌عنوان یکی از اجزای اصلی شامپوهای ضد شوره که به پاک‌سازی سلول های مرده و پوسته پوسته پوست سر کمک می‌کند.
• قابل استفاده به‌عنوان یک اثر ضد عفونی کننده ملایم و یک عامل باکتریواستاتیک بوده است. (باکتری های موجود را از بین نمی‌برد اما از رشد باکتری‌ها جلوگیری می‌کند.)
• به دلیل خواص ضدالتهابی به شدت در صنایع داروسازی و مراقبت از پوست استفاده می‌گردد.

کاربرد اسید سالیسیلیک برای دارو

در صنعت داروسازی، مهم‌ترین واکنش مرتبط، با استفاده از اسید سالیسیلیک، تولید آسپرین (اسید استیل سالیسیلیک)، یکی از رایج‌ترین مسکن‌ها و رقیق‌کننده‌های خون است. در این واکنش، اسید سالیسیلیک با انیدرید استیک در یک محیط اسیدی واکنش داده می‌شود که منجر به استیله شدن گروه هیدروکسیل موجود در این ماده شده و در نتیجه منجر به تولید اسید استیل سالیسیلیک (آسپرین – Aspirin) می‌گردد. اسید استیک به عنوان محصول جانبی این واکنش تولید می‌شود که به‌عنوان یکی از ناخالصی‌های تولید آسپرین در مقیاس بزرگ است و باید با چندین فرآیند تصفیه از مخلوط محصول حاصل حذف گردد.

همچنین پدهای پنبه‌ای آغشته به اسید سالیسیلیک قابل استفاده برای لایه برداری شیمیایی پوست می باشند. به عنوان مثال برای درمان زگیل، پسوریازیس، آکنه، ولگاریس، کرم حلقوی، شوره سر، ایکتیوز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ناگفته نماند اگر غلظت‌های بالایی از پماد سالیسیلیک در درصد زیادی از سطح بدن استفاده شود، سطوح بالای آن می‌تواند وارد خون شده و برای جلوگیری از عوارض بیشتر نیاز به همودیالیز خواهد داشت.

دو روش رایج برای تهیه اسید سالیسیلیک

فنل: هنگامی که فنل با هیدروکسید سدیم واکنش می‌دهد، فن اکسید سدیم، تشکیل می‌یابد. سپس فن اکسید سدیم تحت تقطیر و کم‌آبی قرار گرفته، سپس این فرآیند با واکنش کربوکسیلاسیون و دی اکسید کربن منجر به تشکیل سالیسیلات سدیم یعنی نمک اسید سالیسیلیک می‌شود. سپس این نمک با اسید یا یون هیدرونیوم یا هرگونه‌ای که نشان دهنده پروتون باشد واکنش داده می‌شود تا ماده نهایی به دست آید.

متیل سالیسیلات: متیل سالیسیلات که با نام روغن زمستانه نیز شناخته شده معمولاً در صنعت داروسازی مسکن نامیده می‌شود از این ماده نیز برای تهیه این اسید استفاده می‌گردد. در این واکنش متیل سالیسیلات با هیدروکسید سدیم واکنش یافته و منجر به تشکیل یک نمک سدیم میانی می‌شود. این اسید دی سدیم سالیسیلات نام دارد که با انجام واکنش بیشتر با اسید سولفوریک منجر به تشکیل محصول نهایی میگردد.

فرآیند تهیه اسید سالیسیلیک به روش حلال

اختراع حاضر مربوط به فناوری جدید برای تهیه این محصول به روش حلال است که شامل مراحل زیر است:

پس از خنثی‌شدن فنل با هیدروکسید سدیم، محلول نمک فنولات سدیم تهیه شده حاوی آب در خلأ، در یک حلال آلی تحت شرایطی آبگیری می‌شود. باید درجه خلأ 0 تا 0.1 مگاپاسکال و دمای 40 تا 140 درجه سانتیگراد باشد. نمک فنولات سدیم آبگیری شده تبدیل به مایع شفاف همگن می‌شود و پس از اندازه‌گیری رطوبت، دی اکسید کربن برای واکنش کربوکسیلاسیون استفاده می‌گردد، فشار واکنش از 0 تا 0.8 مگاپاسکال و دما از 110 تا 190 درجه سانتیگراد بوده. پس از اتمام واکنش، دما تحت شرایط گاز نیتروژن کاهش یافته و آب اضافه می‌شود، حلال آلی جدا شده حاوی فنل، بازیابی و استفاده می‌گردد. آب جدا شده برای تهیه سالیسیلیک اسید با محتوای 99.56 درصد اسیدی می‌شود.

این فناوری دارای مزایای زمان واکنش کوتاه، گزینش پذیری خوب، نرخ بازیابی کل بالا، سرمایه گذاری اندک و اثر آشکار است و اساساً هیچ آب زائد، گاز زباله یا سرباره زباله وجود ندارد. اختراع حاضر برای آماده سازی صنعتی انبوه مناسب است.

تاریخچه سالیسیلیک اسید

سالیسیلیک اسید یک اسید معطر کوچک بوده که نام شیمیایی آن مونوهیدروکسی بنزوئیک اسید است. این ماده دارای ماهیت چربی‌دوست است. این اسید برای اولین‌بار از پوست درخت بید به‌دست‌آمده و نام رایج خود را از منابع مختلف مرتبط با آن گرفته است، به عنوان مثال، یک محصول متابولیک سالیسین (یک بتا گلیکوزید الکلی که از گیاهان به دست می‌آید) و همچنین یک متابولیت فعال تولید شده از اسید استیل سالیسیلیک است. در طبیعت به صورت بلورهای شفاف و بی رنگ وجود داشته، نمک و مشتقات استر این ترکیب نیز در شیمی آلی کاربرد فراوانی دارند و به نام سالیسیلات ها شناخته می‌شوند. همچنین این ماده در گیاهان، به طور طبیعی به عنوان یک هورمون رشد وجود دارد.

یک شیمی‌دان ایتالیایی به نام رافائل پیرای در سال 1838 این اسید را از سالیسیل آلدئید تولید کرد. بعدها شیمی‌دانان آلمانی هرمان کولب و ادوارد لتومان سالیسیلیک اسید مصنوعی را مبتنی بر فنل و دی اکسید کربن کشف کردند. امروزه این ترکیب اساساً از فن‌اکسید دی‌سدیم که به‌عنوان فنولات سدیم و دی‌اکسید کربن نیز شناخته می‌شود.

نحوه استفاده از اسید سالیسیلیک

این اسید به‌عنوان یک کراتولیتیک عمل می‌کند، یعنی قابلیت عملکردی به عنوان یک لایه بردار را دارا می‌باشد این ماده باعث ریزش لایه بیرونی پوست شده که برای درمان آکنه، شوره سر، سبوره یا پسوریازیس دارای کاربرد می‌باشد و همچنین برای از بین بردن پینه و زگیل نیز استفاده می‌شود. بعلاوه در بسیاری از محصولات روزانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اسید سالیسیلیک با پوست شما چه می‌کند؟

این ماده با شل کردن و شکستن دسموزوم‌های لایه های بیرونی پوست (اتصالات بین سلول ها) سبب لایه برداری پوست و باز شدن منافذ می‌شود. همچنین قادر به کاهش ترشح سبوم بوده که این قابلیت کاهش دهنده، راه دیگری برای کمک به کاهش آکنه است.

آیا اسید سالیسیلیک بی خطر است؟

استفاده از محصولات خانگی این اسید با غلظت کم معمولاً بی خطر است. اما استفاده از این ماده در غلظت های بالا ممکن است باعث سوختگی خفیف شیمیایی گردد. این مواد شیمیایی همچنین در صورت مصرف می‌تواند باعث مسمومیت خطرناک در بدن شود.

بازار جهانی اسید سالیسیلیک

بازار جهانی اسید سالیسیلیک بر اساس منطقه و بر اساس کاربرد تقسیم شده است. بازار کاربرد این ماده به مواد دارویی، مراقبت از مو، مراقبت از پوست و مواد نگهدارنده مواد غذایی و غیره تقسیم می‌شود. علاوه بر این، بخش دارویی به داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه طبقه بندی می‌شود.

اروپا در حال حاضر یک ‌چهارم بازار جهانی را تولید این اسید را در اختیار دارد، بریتانیا و آلمان کشورهای کلیدی هستند که در رشد بازار اروپا مشارکت دارند. منطقه آسیا و اقیانوسیه به دلیل افزایش تولید و همچنین مصرف در کشورهایی مانند چین، هند و ژاپن، بیشترین تولید را دارا هستند و لازم به ذکر است که برترین منطقه درآمدزا در آمریکای شمالی بیش از 28 درصد از سهم بازار را در سال 2022 در اختیار دارد و پیش‌بینی می‌شود در آینده 6.1 درصد رشد کند.

انتظار می‌رود بازار جهانی این محصول با CAGR 6.9٪ و در دوره پیش‌بینی‌شده گسترش یابد. ارزش بازار جهانی آن در سال 2020 به 431.7 میلیون دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 به 886.9 میلیون دلار برسد و از سال 2020 تا 2030 با CAGR 7.5 درصد رشد داشته باشد.

بنابراین، پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی سالیسیلیک اسید شاهد فرصت‌های رشد قوی در طول دوره پیش‌بینی، به دلیل افزایش تقاضا از سوی صنایع مختلف مصرف نهایی، از جمله داروسازی، غذا و نوشیدنی، و صنایع آرایشی و بهداشتی و مراقبت شخصی باشد. علاوه بر این، سالیسیلیک اسید عنصر اصلی در ساخت آسپرین است. آسپرین یکی از داروهایی است که اغلب در جهان تجویز می‌شود و به دلیل خواص تسکین دهنده درد و سهولت در دسترس بودن، استفاده از آن در حال افزایش می‌باشد علاوه بر این، به طور فزاینده‌ای برای پیشگیری و درمان بیماری‌هایی مانند زوال عقل و سکته مغزی، به ویژه در میان افراد مسن، استفاده می‌گردد که سبب افزایش تقاضا برای این دارو شده است.

لوسیون‌های پاک‌کننده بر پایه اسید سالیسیلیک، میله‌های حمام، سرم، محلول‌های لایه‌بردار، کرم‌ها، تونرها اشکالی هستند که بر فروش آن در دوره پیش‌بینی تأثیر می‌گذارند. تولید کنندگان کلیدی این محصول عمدتاً بر تحقیق و توسعه تمرکز می‌کنند تا تنوع، کیفیت و نوآوری در مشخصات محصول خود را افزایش دهند.

در ماه مه 2019، برند مراقبت از پوست The Ordinary یک ماسک صورت نوآورانه به نام ماسک سالیسیلیک اسید 2 درصد را تولید نمود که این ماده یک عنصر کلیدی در محصول بوده و مانند کربن فعال و خاک رس به پاک‌سازی عمیق پوست کمک می‌کند.

قیمت فروش عمده اسید سالیسیلیک

یکی دیگر از محصولات باکیفیت و خاص مجموعه هوبارت شیمی سالیسیلیک اسید بوده که در بسیاری از محصولات مورداستفاده قرار می‌گیرد. این مجموعه با در نظر داشتن استفاده از مواد اولیه مرغوب با کیفیت‌ترین محصول را به بازار مصرف عرضه می نمایید. تمامی گزینه‌های تهیه و تولید و خرید و… محصولات هوبارت شیمی زیر نظر شیمی‌دانان و متخصصان این رشته انجام می‌گیرد و دلیل شهرت و محبوبیت هوبارت شیمی نیز به همین علت است.

مشاوران ما در صورت نیاز شما عزیزان به ‌صورت شبانه ‌روزی در فعالیت بوده و آماده پاسخگویی به سؤالات شما در زمینه نحوه استفاده، تهیه و خرید و… محصولات می‌باشند.