کلر

کلر ماده ایست جهت گندزدایی آب و فاضلاب، امروزه کلر زنی به عنوان یکی از روشهای ارزان جهت از بین بردن باکتری ها و میکروب های موجود در آب آشامیدنی بکار می رود.

این عنصر شیمیایی با عدد اتمی 17 و با نماد Cl است. در قالب عنصری خود (Cl2) تحت حالت استاندارد، کلرید، اکسید کننده قوی است که به عنوان ضدعفونی آب بکار می رود. دارای بوی بسیار بد و سمی و خفه کننده است. گاز این ماده نیز یک گاز سبز رنگی است که در محیط دما و فشار استاندارد 2 اتم کلر تشکیل مولکول 2 اتمی را می دهند.

کاشف کلر بنام کارل وایلهم شیله در سال ۱۷۷۴ این عنصر را کشف نمود و به اشتباه تصور کرد این عنصر حاوی اکسیژن است. در سال ۱۸۱۰ همفری دیوی دانشمند بریتانیایی نام کلر را برای این ماده انتخاب کرد و تاکید داشت که این ماده در واقع یک عنصر است.

کلر چیست؟

اگر تا به حال استخر رفته باشید، حتما بوی آب استخر برای شما آشناست. علت اصلی این بو وجود ماده ضد عفونی کننده کلر در آب استخر است. کلر یک عنصر شیمیایی طبیعی است که جهت گندزدایی آب و فاضلاب و ضد عفونی بسیاری از مکان و اشیا استفاده می‌شود.

کلر عنصر شیمیایی سمی سبز مایل به زرد است؛ که در سه حالت جامد، مایع و گاز وجود دارد و هر یک کاربرد ویژه دارند. کلر جهت گندزدایی آب و فاضلاب، بیشترین استفاده را دارد. هزینه تامین ماده کلر بسیار کم است؛ بدین جهت یکی از پر استفاده‌ترین ماده برای ضدعفونی بکار می‌رود.

از جمله کاربردهای متداول این ماده، حذف و کنترل طعم و بو در آب آشامیدنی است. سایر کاربرد‌های این محصول می‌توان به کنترل جلبک‌ها، حذف آهن و منگنز، حذف سولفید هیدروژن و حذف رنگ در آب اشاره نمود. ماده کلر فاضلاب و زباله‌های صنعتی را استریل و ضد عفونی می‌کند و یکی از مواد فعال در بسیاری از محصولات پاک کننده است.

کلر نیز مانند برم بخشی از خانواده عناصر هالوژن است. مانند همه هالوژن ها، کلر یک پایه است، به این معنی که می‌تواند با یون‌های هیدروژن واکنش دهد. این خاصیت شیمیایی هالوژن‌ها به آنها اجازه می‌دهد تا با ناخالصی‌های موجود در آب تعامل داشته باشند و باکتری‌ها را از بین ببرند تا آب استخر تمیز و ایمن بماند. خواص شیمیایی کلر در برابر برم می‌تواند بر انتخاب شما برای استفاده از مواد شیمیایی استخر برای محافظت از استخر تأثیر بگذارد.

انواع کلرها

کلر ترکیبات و انواع بسیار زیادی دارد و هر یک در صنایع مختلف کاربرد دارد. انواع کلر به صورت زیر است:

• مدل جامد – کلر پودر – گرانول کلر
• مایع
• گاز

پودر کلر یا جامد

معمولا از پودر کلر برای ضد عفونی استخرها استفاده می‌شود. طرز استفاده گرانول کلر راحت تر کلر مایع است. از طرفی هزینه گرانول کلر بالاتر از کلر مایع است؛ اما در کل مقرون به صرفه است. برای دیدن چند مدل پودر کلر موارد زیر نگاه کنید.

• دیکلور

دیکلور نام کوتاه شده از dichloro-s-triazinetrione است. این ترکیب به صورت دی هیرات یا فرم بی آب موجود است. فرم دی هیدرات حاوی حدود 56% کلر است در حالی که شکل آن بدون آب حدود 62% کلر دارد. بنابراین، در تصفیه آب در استخرها، آبگرم و وان های گرم مفید است. PH این ماده حدود ۷ می‌باشد. از این رو به راحتی در داخل آب حل می‌شود. این محصول در داخل آب به حالت پایدار است و برای از بین رفتن اثر آن به چندین ساعت نیاز است. معمولا از دیکلور برای درمان شوک استفاده می‌شود.

• لیتیوم هیپوکلریت

لیتیوم هیپوکلریت با نام دیگر Lithium hypochlorite معمولا دارای PH زیاد است. PH برای لیتیوم هیپوکلریت 11 است. فرم لیتیوم هیپوکلریت حاوی حدود 35% کلر است. لیتیوم هیپوکلریت بسیار راحت در آب حل می‌شود. برای ضد عفونی استخرها و محیط مقدار لیتیوم هیپوکلریت بیشتری نسبت به دیکلور نیاز است. زیرا درصد کلر در این پودر کمتر است. قیمت لیپوم هیپوکلریت بسیار بالا است. بنابراین برای این که در طولانی مدت از آن بخواهیم استفاده کنیم به صرفه نمی باشد.

• کلسیم هیپوکلریت

نوع دیگر از کلر جامد می‌توان به کلسیم هیپوکلریت با نام دیگر Calcium hypochlorite اشاره نمود که به شکل پودر یا قرص برای تصفیه آب استخر می‌توان از آن استفاده نمود. این ماده دارای خاصیت واکنش پذیری بالایی دارد و اصلا نباید با مواد شیمیایی دیگری نگه داشت. زمانی که قرص کلسیم هیپوکلریت را در داخل آب می‌ریزید، منجر به افزایش خاصیت قلیایی آب می‌شود، زیرا دارایPH ،۱۲ است. این ماده حاوی کلر ۶۵ درصد است. قیمت خرید کلسیم هیپوکلریت بسیار پایین می‌باشد و خاصیت آن ناپایدار است. با توجه به خاصیت ناپایداری این ماده بیشتر برای ضد عفونی در زمان کوتاه کاربرد دارد.

• دی اکسید کلر

دی اکسید کلر با نام دیگر Chlorine dioxide از دیگر ترکیبات این عنصر شیمیایی می‌باشد که برای استفاده از آن در تصفیه و گندزدایی آب استخرها، به شکل قرص یا ژل تولید می‌گردد. شکل ظاهری این ترکیب، گاز قرمز و زرد است که با افزایش غلظت پررنگ تر می‌شود. کلرین دی اکساید کاملاً در آب محلول بوده و حلالیت آن تابع فشار و دما می‌باشد. این ترکیب شیمیایی دارای خاصیت گندزدایی بسیار بالایی بوده و به دلیل هزینه بالای آن، کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده بیشتر برای مصارف صنعتی کاربرد دارد. نحوه تزریق این مدل از محصول به آب استخرها استفاده از دستگاهی بنام کلرزن می باشد.

کلر مایع

کلر مایع نسبت به کلر جامد نیاز به دقت عمل بیشتری دارد. از این رو هنگام استفاده کلر مایع حتماً به نکات ایمنی آن را توجه کنید. برای کار با کلر مایع عینک و دستکش استفاده کنید.

بودجه و تجهیزات خود خرید کلر را انجام دهید و بعد از انتخاب خرید پودر کلر و یا خرید مایع کلر قبل از مصرف. ملر مایع برای نگهداری و حمل و نقل راحت تر، بیشتر ترجیح داده می‌شود. برای انواع مایع کلر فاکتورهای ترکیبی، درصد کلر، درجه خلوص مد نظر برای کلر مایع و مقدار راندمان در نظر گرفته شده اهمیت دارند. هیپوکلریت سدیم یک نمونه از کلر مایع است:

• هیپوکلریت سدیم یا آب ژاول

هیپوکلریت سدیم Sodium Hypochlorite با نام دیگر وایتکس شناخته میشود، از اصلی ترین ترکیبات کلر مایع می‌باشد. این نوع کلر بیشتر برای مصارف خانگی استفاده می‌شود. این ترکیب دارای خاصیت ضدعفونی و سفید کنندگی بالایی است.

علاوه بر مصارف خانگی در صنعت از این ماده برای رنگرزی و تولید کاغذ استفاده می‌شود. هیپوکلریت سدیم، PH آب را کاهش می‌دهد. هنگام استفاده از این ماده باید به نکات ایمنی دقت کرد.

گاز کلر

گاز کلر از گازهای بسیار پرکاربرد در صنعت می‌باشد که بسیار خطرناک است. این گاز خاصیت اکسید کنندگی بالا و قدرت سفید کنندگی زیاد دارد و معمولا برای مصارف صنعتی استفاده می‌شود. هنگام کار با این گاز باید از ماسک استفاده کرد، زیرا بوی بسیار تند و تحریک کننده ای دارد و به شدت بر ریه ها تاثیر می‌گذارد. یک نمونه گاز کلر می‌توان به گزینه زیر اشاره کرد:

• اسید هیپوکلرو

اسید هیپوکلرو با نام دیگر Hypochlorous acid اصلی ترین نوع گاز کلر است که برای تصفیه و ضدعفونی آب استخر و تصفیه فاضلاب استفاده می‌شود. هنگام استفاده از این گاز، کلر آزاد می‌شود. PH این گاز منجر به افزایش خاصیت اسیدی آب و محیط می‌گردد. هنگام کار با این گاز حتما از ماسک استفاده کنید تا بوی آن را حس نکنید؛ زیرا اسید هیپوکلرو دارای قدرت نشتی بسیار بالایی است و قدرت انفجار بالایی دارد. به همین منظور، از کپسول های ویژه برای نگهداری از آن استفاده می شود.

فرمول شیمیایی کلر

• جرم مولی کلر استاندارد : 35.45 گرم بر مول
• عدد اتمی کلر 17 و نماد “Cl”
• وزن اتمی آن 35453 است
• چگالی : 3.2 g/L
• چگالی مایع در نقطه جوش : 1.5625 cm⁻³
• نقطه ذوب : 171.6 K،‎ -101.5 °C،‎ -150.7 °F
• نقطه جوش : 239.11 K،‎ -34.04 °C،‎ -29.27 °F
• نقطه بحرانی : 416.9 K، 7.991 MPa
• گرمای هم جوشی کلر : (Cl2) 6.406 کیلوژول بر مول
• گرمای تبخیر :(Cl2) 20.41 کیلوژول بر مول
• ظرفیت گرمایی : 33.949 کیلوژول بر مول
• در دمای منفی 34 درجه سانتیگراد سرد یا فشرده شود، مایع می‌شود
• 5 برابر سنگین‌تر از هوا است
• حلالیت کمی در آب دارد
• کلر تقریباً بر تمام فلزات تأثیر می‌گذارد
• با نافلزات نیز برهمکنش دارد.

سایر نام های این محصول

کلرین ، کلر مایع ، کلر جامد

مزایای استفاده از عنصر CL

خواص ضد عفونی کلر باعث بهبود زندگی میلیون ها نفر در سراسر جهان شده است. همچنین یک ساختار شیمیایی ضروری برای تولید محصولاتی است که به بهداشت عمومی و ایمنی، فن آوری پیشرفته، تغذیه، امنیت و حمل و نقل کمک می کند.

• ارزان و با صرفه است
  
• کارایی آن
• در 3 حالت مایع، جامد و گاز در دسترس است

ویژگی ها و خصوصیات پودر کلرین

کلر که رنگ زرد مایل به سبز دارد بوی خفه کننده ای متصاعد می‌کند. برای به دست آوردن کلر خالص از روش‌های زیادی استفاده می‌شود. ساده‌ترین روش؛ الکترولیز نمک آشپزخانه است که کلرید سدیم است. با این روش هیدروژن و هیدروکسید سدیم نیز همراه با کلر آزاد می‌شود. در روشی دیگر، دی اکسید منگنز، کلرید سدیم و اسید سولفوریک واکنش می‌دهند. به این ترتیب کلر آزاد می‌شود. این واکنش یکی از روش‌هایی است که برای بدست آوردن کلر در محیط آزمایشگاه استفاده می‌شود. به عبارت دیگر؛ کلر را می‌توان با حرارت دادن اسید هیدروکلریک غلیظ با دی اکسید منگنز در محیط آزمایشگاه به دست آورد. کلر؛ در طبیعت به صورت “کلرید” در آب دریا و مواد معدنی مختلف یافت می‌شود.

شیمی کلر

کلر یک مولکول با بار منفی است که در ارتباط با الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم، سدیم و بی کربنات (است و به تنظیم مقدار مایع در بدن و تنظیم تعادل اسید و باز کمک می‌کند.

غذا، آب، دارو، کامپیوتر و تلفن همراه همه به شیمی این عنصر وابسته است. در تولید محصولات متعدد از لنزهای تماسی، تهویه مطبوع، پانل های خورشیدی، جلیقه مقاوم در برابر گلوله، پنجره های انرژی کارآمد، رنگ و پروتز استفاده می شود.

شیمی کلر کمک می کند تا آب آشامیدنی و استخرهای شنا را ایمن نگه دارد. قبل از شروع شهرها آب آشامیدنی به طور منظم با ضدعفونی کننده های این عنصر تحت درمان قرار گرفت و هزاران نفر از هر سال از بیماری های منتقله از جمله بیماری وبا، تب تیفو، دیسنتریت و هپاتیت A جان سالم به در بردند.

مسمومیت با کلر

مسمومیت با کلرین زمانی رخ می‌دهد که کلر استنشاق، بلعیده یا با پوست تماس پیدا می‌کند. لازم به ذکر است که کلر یک ماده سمی است و مسمومیت با کلر نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. این ماده جزء ده ماده شیمیایی با بالاترین حجم تولید شده در ایالات متحده است و حتی اولین گاز سمی بود که در جنگ جهانی اول به عنوان سلاح مورد استفاده قرار گرفت.

چه چیزی باعث مسمومیت با کلر می‌شود؟

• استنشاق یا نوشیدن محصولات پاک کننده خانگی حاوی کلر
• غلظت بالای کلر در استخر
• خطر شغلی؛ فردی که در استفاده از کلر مهارت دارد، بسته به میزان کلری که در معرض آن قرار می‌گیرد، ممکن است دچار مسمومیت حاد یا مزمن با کلر شود.
• مخصوصاً قرار دادن مواد شوینده خانگی در مکان‌هایی که به راحتی قابل دسترسی هستند باعث ایجاد مسمومیت با کلر از طریق هضم در کودکان می‌شود.

علائم مسمومیت با کلرین چیست؟

• مسمومیت با کلر می‌تواند اندام‌ها و سیستم‌های بدن را تحت تاثیر قرار دهد و باعث علائم جدی مانند:
• مشکل در تنفس
• احساس سفتی در گلو (همچنین ممکن است تنفس را دشوار کند)
• ادم ریوی (جمع شدن مایع در ریه‌ها که باعث تنگی نفس می‌شود)
• آسیب اندام – اصلاح pH.
• از دست دادن بینایی
• درد و سوزش در ناحیه دهان (این می‌تواند زبان، لب‌ها و حتی چشم‌ها و گوش‌ها را تحت تاثیر قرار دهد)

مسمومیت با کلر را چگونه درمان کنیم؟

• برای مسمومیت با این ماده هیچ پادزهری وجود ندارد. در صورت تماس با کلر مایع و آلودگی فوری پوست و چشم‌ها با این ماده بایستی با مقادیر فراوان آب شسته شود.
• سوختگی‌های شیمیایی ناشی از قرار گرفتن در معرض کلر باید به عنوان سوختگی حرارتی در بیمارستان درمان شوند.
• مسمومیت با کلر استنشاقی با مراقبت‌های حمایتی درمان می‌شود که شامل اکسیژن مرطوب می‌باشد.
• بیماران باید تا 24 ساعت پس از مواجهه شدید با استنشاق تحت نظر قرار بگیرند.

ضد عفونی آب با کلر

زمانی که کلر به آب آشامیدنی و یا آب استخر اضافه می‌شود، رشد بیولوژیکی در آب را کنترل می‌کند.

هنگامی که پودر کلر با اسید سیانوریک ترکیب می‌شود ، پایداری کلر در داخل آب برای چند روز بیشتر می‌شود. در حالی که برم به سرعت در یک استخر باز تجزیه می‌شود. شوکه کردن استخر راه خوبی برای مقابله با جلبک‌های موجود در آب است.

مقادیر مجاز استفاده از کلر برای آب شرب

در اکثر کشورها برای تصفیه آب از کلر استفاده می کنند. برای میکروب زدایی از کلر استفاده می گردد. برای این منظور در هر مترمکعب آب حدود 0.5 الی 0.8 گرم کلر خالص اضافه می گردد این مقدار کلر به انسان آسیب نمی رساند فقط گاهی ممکن است آب مزه کلر بگیرد. کلر زنی در آب به دو صورت کلر زنی مایعی و کلر زنی گازی انجام می گیرد.

کلر زنی به روش مایعی از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه تر از روش کلر زنی گازی است. ضمناً کلر زنی با روش گازی نیز شرایط سختی دارد بدین شکل که گاز کلر بسیار سمی و کشنده است و بررسی نکردن تاثیر نشت گاز کلر ممکن است باعث صدمات جبران ناپذیری گردد. برای مثال انتشار گاز کلر از یک مخزن یک تنی در صورت آسیب دیدن یک دریچه به اندازه یک اینچی تا شعاع 1.5 کیلومتری کشنده، تا شعاع 5 کیلومتری موثر و تا شعاع 10 کیلومتری حس شونده است. در دقیقه اول و در فصل گرما حدود 400 کیلوگرم و در فصل سرما حدود 320 کیلوگرم از سوراخی به اندازه یک اینچ خارج می گردد از این رو بایستی سطح ایمنی در ایستگاه گاز کلر بسیار با تدابیر بالایی اتخاذ گردد.

 کاربردهای کلر

از جمله کاربردهای متداول کلر، حذف و کنترل طعم و بو در آب آشامیدنی است. سایر کاربرد‌های کلر می‌توان به کنترل جلبک‌ها، حذف آهن و منگنز، حذف سولفید هیدروژن و حذف رنگ در آب اشاره نمود. علاوه بر این کاربرها، کلر در صنعت کاغذ و صنایع پالپ به عنوان یک سفید کننده کاربرد دارد.

امروزه از ماده شیمیایی کلر، برای تولید سایر مواد شیمیایی استفاده می‌شود. مهمترین و پرکاربردترین آن به تولید اتیلن دی کلرید می‌توان اشاره نمود. اتیلن دی کلرید یکی از محبوب‌ترین محصولات در صنعت بین المللی است. برای تولید وسایل نیمه رسانای سیلیکون گرفته تا مصالح ساختمانی پایدار PVC همه به نوعی از کلر بهره می‌برند.

کاربرد کلر برای مصارف خانگی

عنصر کلر، ماده شیمیایی بسیار پرمصرف است که خاصیت سفید کنندگی و ضدعفونی بسیار بالایی دارد و با مواد آلی دیگر به راحتی واکنش انجام می‌دهد. از این رو برای مصارف خانگی بسیار کاربردی است. مهم ترین کاربردهای کلر برای مصارف خانگی عبارتند از:

• تصفیه آب آشامیدنی
• تصفیه آب استخر
• گندزدایی فاضلاب خانگی
• استفاده از ترکیبات کلر به عنوان مواد سفید کننده برای شستشو ظرف و لباس ها
• گندزدایی و ضدعفونی مواد غذایی

کاربرد کلر برای مصارف صنعتی

کلر از عناصر شیمیایی پرکاربردی است که در صنایع مختلفی به عنوان مواد شیمیایی اولیه استفاده می‌شود. در صنعت اولین موارد مصرف برای کلر تهیه سفیدکننده مورد نیاز در نساجی و کاغذسازی و ضدعفونی کردن بوده است و به تدریج به عنوان یک ماده شیمیایی در صنایع دیگر مورد توجه قرار گرفت به گونه ای که امروزه به طور گسترده در ساختمان ها، صنعت نساجی، تولید حشره کش ها و انواع حلال ها استفاده می‌شود. مهمترین صنایعی ای که از کلر استفاده می‌کنند، موارد زیر است:

• کلر در تصفیه ذخایر آب: کلر یکی از بهترین مواد برای گندزدایی آب در ایستگاه های تصفیه آب است. در صورتی که برای گندزدایی ایستگاه های تصفیه فاضلاب از کلر استفاده نشود، انواع فرایندهای مضر برای سلامتی ایجاد می‌شود.
• کلر و مراقبت های بهداشتی: کلر برای تولید برخی از داروها و تجهیزات پزشکی الزامی است. مانند داروهای کاهش کلسترول، کنترل درد آرتریت
• کلر در صنعت کاغذسازی: از ماده کلر برای عملیات رنگبری در قبل و بعد از پالایش در خمیر کاغذ استفاده می‌شود. رنگبری خمیر کاغذ شیمیایی با استفاده از توالی های مختلفی صورت می‌گیرد که در این توالی ها اغلب از مواد مختلف شیمیایی همچون کلر، هیدروکسید سدیم، هیپوکلریت، دی اکسید کلر و غیره استفاده می‌شود.
• کلر در ساختمان سازی: ماده شیمیایی کلر برای افزایش راندمان انرژی سیستم های گرمایشی و سرمایشی ساختمان ها کمک میکند.
• کلر در ساختن تجهیزات: کلر در ساخت برخی از تجهیزات مورد نیاز در هواپیما، قطار و اتومبیل ها مانند کیسه های هوا، ضربه گیرهای صندلی، مایع ترمز و … نیز کاربرد دارد. همچنین برای تولید جلیقه های ضدگلوله، چتر نجات و عینک های دید در شب مورد نیاز سربازان و نیروی انتظامی استفاده می‌شود.
• تاثیر کلر بر رشد گیاهان: یکی از عناصر خیلی مقوی برای رشد انواع گیاهان کلر است که به صورت آنیون کلراید توسط گیاه و از طریق خاک جذب می‌شود. با کمک کود های تولیدی از کلر می‌توان انواع گیاهان نادر و کمیاب تولید کرد.

امروزه ازن به صورت نرم جای کلر را گرفته است. استفاده از دستگاه کلریناتور روز به روز کاهش و استفاده از دستگاه ازن ساز روز به روز در حال افزایش است. مزایای استفاده از ازن ژنراتور به جای کلرزن را می توانید در صفحه ازن ژنراتور ناب زیست مشاهده کنید.

قیمت کلر

قیمت کلر با توجه عوامل زیادی متغیر است و نرخ ثابتی برای آن نمی توان ارائه داد. هر شرکتی برای تولیدات خود قیمت های متفاوتی عرضه می‌کند. عوامل تعیین کننده قیمت کلر موارد زیر است:

• نحوه بسته بندی جامد، مایع، گاز
• درصد خلوص مواد شیمیایی از عوامل بسیار مهم در تعیین قیمت آن ها هستند. هر چه میزان خلوص کلر بیشتر باشد، قیمت بیشتر می‌شود.
• قیمت خرید کلر تابعی از قیمت روز در بازار کشور تولید کننده است. به زبان دیگر قیمت این محصول به قیمت روز ارز بستگی دارد و در بازار متفاوت است.
• نوع کشور سازنده: از جمله کشورهای سرآمد در تولید کلر می‌توان به هند، ژاپن، چین، آمریکا و ایران اشاره کرد. به طور قطع قیمت پودر کلر ایرانی از باقی کلرها ارزان تر است. اما کلرهای ساخت دیگر کشورها به دلیل نوسانات ارز قیمت ثابتی ندارند.
• اندازه و مقدار درخواستی شما هر چه بیشتر باشد بر میزان قیمت تاثیر بیشتری می‌گذارد.
• شرکت سازنده: بعضی شرکت های تامین کننده کلردر بازار، محصول ساخت کارخانه خود را می‌فروشند و برخی تولیدات وارداتی از کشورهای دیگر را بازاریابی می‌کنند. قیمت کلری که خود شرکت ایرانی می‌سازد، نسبت به محصولات وارداتی ارزان تر است. علت این کار می‌توان به هزینه بار، قیمت محصولات در بازار خارج کشور، نرخ دلار و… اشاره کرد.

کلر مایع نسبت به جامد ارزان تر است. همچنین مدل گازی از همه ارزان تر است اما با وجود قیمت کم، استفاده از آن به مراتب از استفاده از کلر پودری سخت تر است. استفاده از کلر مایع نیاز به تجهیزات و دستگاه های خاصی دارد که پیش از انتخاب استفاده از آن باید در مورد این نکات به خوبی تحقیق کنید.

 روش تولید کلر

این ماده شیمیایی را می‌توان به صورت ترکیب با سایر عناصر در نمک طعام و ترکیبات با کلسیم مشاهده نمود. اما این عنصر به صورت خالص وجود ندارد. برای تولید انبوه خالص باید با فرآیند الکترولیز محلول آب نمک، عمل جداسازی کلر از سدیم را انجام داد. در حالت کلی به سه روش می‌توان الکترولیز را برای تولید کلر انجام داد که عبارتند از:

• الکترولیز سلول جیوه: این مدل بیشتر برای تولید کلر در محیط های صنعتی با مقدار زیاد کاربرد دارد. در این روش از‌اند های تیتانیوم که در بالای بستر کاتدی جیوه مایع استفاده میشود و محلول نمک طعام یا کلرید سدیم در بخش میانی این دو لوله قرار میگیرد. در طی این فرایند کلر آزاد می‌شود.
• الکترولیز سلول دیافراگم: این روش نسبت به الکترولیز لوله جیوه نیاز به انرژی کمتری دارد. در اثر الکترولیز شدن محلول آب نمک، کلر و هیدروکسید سدیم تولید میگردد و به همین دلیل از صفحه آزبست برای ممانعت از رخ دادن این مشکل استفاده میشود.
• الکترولیز غشایی: که از سیستم ممبران پلیمری استفاده می‌کند. در این روش از غشاهایی استفاده میشود که سدیم را از خود عبور داده و مانع از عبور CLمی‌گردند. برای این منظور ابتدا بخش های‌اند و کاتد به کمک غشاهای مخصوص از هم جدا شده و محلول آب نمک وارد‌اند خواهد شد. محلول موجود در بخش‌اند به کمک جریان برق به سدیم و کلر تجزیه شده و سدیم به راحتی از غشا عبور خواهد کرد و در نتیجه کلر جداسازی می‌شود.