سود پرک

سود پرک یک ماده شیمیایی معدنی جامد، پرک و پولکی، سفید رنگ و بدون بو با دمای ذوب 1390 درجه سانتی‌گراد و چگالی ۲٬۱۳ گرم بر سانتیمتر مکعب است. نقطه ذوب این ماده 321 درجه سانتیگراد و نقطه جوش آن 385 درجه سانتیگراد است.

ویژگی و خصوصیات سود پرک

سود پرک شدیداً جاذب رطوبت بوده و به همین علت در هنگام حمل و نقل می‌بایست تحت شرایط خاص پوششی حفاظت گردد. سود پرک در هنگام حل شدن در آب حرارت زیادی ایجاد می‌کند و محلول حاصل قلیایی بوده و به شدت خورنده است. آب پوشهای سدیم هیدروکسید شناخته هستند و محلول قلیایی قوی در آب پدید می‌آورند، یعنی در آب بطور کامل به یونهای تشکیل دهنده اش (+Na و -OH) تفکیک می‌شوند.

سود پرک در کیسه‌هایی از جنس پلی اتیلن یا پلی پروپیلن که دو لایه، دو جداره و لمینت دار هستند، بسته بندی و نگهداری میشوند و وزن این کیسه‌ها معمولا 25 کیلوگرم می‌باشد. این ماده شیمیایی پرکاربرد باید دور از رطوبت و دی اکسید کربن و در ظروف در بسته نگهداری شود. کاستیک سودا باعث افزایش خاصیت قلیایی آبها و خاک می‌شود و می‌تواند از این طریق به محیط زیست آسیب برساند.

کاربردهای سود پرک

سود پرک کاربردها و موارد مصرف زیادی دارد و در صنایع و زمینه‌های مختلفی استفاده می‌شود. این کاربردها و موارد استفاده عبارت هستند از:

• تصفیه آب و افزایش PH آب
• صنایع تولید سوخت
• در پروسه شستن، پوست کندن و ضدعفونی کردن میوه‌ها و سبزیجات
• تولید مواد شیمیایی شامل: ابریشم مصنوعی، خمیر کاغذ و کاغذ، تولید رنگ، آلومینیوم، مواد پتروشیمی، پارچه، تولید صابون و مواد شوینده
• صنایع غذایی شامل: تولید شیر، کنسرو سازی و نوشابه سازی
• صنایع فلزی شامل: تولید روی، آلومینیوم و گالوانیزه
• صنایع داروسازی: آرایشی، بهداشتی و الکل سازی
• صنایع شیشه سازی
• صنایع آبکاری
• صنایع شوینده و ضد عفونی کننده
• صنایع چرم و نساجی
• صنایع کاغذ و کارتن سازی
• صنایع نفت و گاز
• صنایع رنگرزی
• صنایع پلیمر و پت
• خنثی سازی اسید و باطری سازی
• چربی گیر صنعتی بسیار قوی
• آماده سازی قهوه، شکلات و کرم کارامل
• تولید نودل
• استخراج از سنگ معدن
• آماده ‌سازی چسب
• گاز زدایی و زدودن گاز از دودکش
• احیاء لاستیک
• حکاکی
• کارواشها

رزین پرولایت را نیز مشاهده کنید

روشهای تولید سود پرک

محلول هیدروکسید سدیم با سه فناوری مختلف می‌تواند تولید شود.

• روش جیوه ای
• روش غشایی
• سلول دیاگرام

در هر یک از فرایندهای فوق از نمک کلرید سدیم (NaCl) به عنوان ماده اولیه به شیوه الکترولیز استفاده میشود.

سلول جیوه ای

در روش سلول جیوه ای که از روشهای قدیمی نیز به شمار میرود محلول آب نمک اشباع شده در یک حفره فولادی به طول تقریبا ۱۵ متر وعرض یک متر الکترولیز گشته و بین لایه ای از جیوه(کاتد)و صفحات تیتانیوم(آند) حرکت میکند. و در نتیجه یون سدیم کاهش یافته وسدیم جامد را تشکیل میدهد.

2Cl = Cl2 + e

Na + e = Na

 سدیم تولید گشته در واقع یک امالگام است و تقریبا شبیه آلیاژی با جیوه شده (سدیم و جیوه موجود با هم ترکیب میشوند) و به سلول دیگری امالگام منتقل می‌گردد.

Na + Hg = Na/Hg

در سلول ثانویه امالگام با آب مقطر واکنش داده و سدیم هیدروکسید وگاز هیدروژن با درصد خلوص بالا تولید میشود. (جیوه خالص شده نیز به واکنش باز میگردد)اما در سلول اول از الکترولیز سدیم کلراید یون سدیم با جیوه ترکیب گشت و امالگام را تشکیل داد و یون کلر موجود نیز افزایش یافته و یک گاز کلر داغ،مرطوب و خورنده تولید میکند که از سلول خارج میگردد.

(به دلیل این که گاز کلر با دیگر مواد واکنش ایجاد نکند امالگام را به سلول ثانویه منتقل میکنیم)(این فرایند به صورت پیوسته انجام میگردد.)

واکنش تولید سود پرک:

2 Na/Hg + 2 H2O = 2NaOH + H2 + 2Hg

سلول دیافراگمی

با استفاده از غشای آزبست سلول را به دو نیم تقسیم می‌کنیم در یک سوی سلول که همان بخش اند می‌باشد محلول آب نمک را الکترولیز کرده و یونهای سدیم و کلر تولید میشود. سدیم تولید شده با استفاده از غشا به بخش دیگر سلول که مملوء از آب مقطر است جریان پیدا میکند.

سدیم تولید شده در قطب کاتد بلافاصله به هیدروکسید سدیم تبدیل میشود. یون کلر نیز همچون واکنش سلول جیوه ای به گاز کلر تبدیل شده و از سلول خارج می‌گردد. (محصولات قطب کاتد: گاز هیدروژن سدیم هیدروکسید)(محصولات قطب آند: گاز کلر)

واکنشهای انجام شده:

2 ‾Cl‾ → Cl2 + 2e

‾2NaCl ↔ 2Na+ + 2Cl
2H+ + 2e‾ → H2
2Na+ + 2OH‾ ↔ 2NaOH

در واقع واکنشی که انجام می‌گیرد به این شکل است که NaClبه اضافهH2oبه شکل دو عدد Naohبه اضافه2Clو h2تبدیل میشود.

بنابراین در هر سه روش محصول به دست امده یکسان است و فقط طریقه انجام واکنش تفاوت دارد. سر انجام هیدروکسید سدیم تولید شده توسط فرآیندی رقیق می‌شده و آب باید تبخیر گردد تا محلول غلیظ تولید شود.

تولید سود پرک با فرآیند سلول غشایی

فرایند سلول غشایی از یک غشای با تراوایی نسبی از جنس پلی تترا فلوئورو اتیلن استفاده میکند که یونهای کلر و سدیم را جدا میکند. غشا به یون سدیم جازه میدهد در سراسر محلول حرکت کند در صورتی که گاز کلر و آب نمک را در محفظه ای در طرف مقابل غشا نگه می‌دارد. یون سدیم با آب مقطر در داخل سلول جیوه واکنش داده و سود سوزآور تشکیل میشود. در این روش نیز چون روش دیافراگمی آب را تبخیر میکنند تا غلطت محلول افزایش یابد.

امروزه استفاده از فرآیند سلول غشایی بسیار پر طرفدار می‌باشد به دلیل اینکه در دیگر روشها از جیوه و ازبست که برای محیط  زیست مضر می‌باشد استفاده می‌گشت.

انواع سود پرک

سود سوزآور یک ماده شیمیایی صنعتی است که از سه عنصر اساسی سدیم (Na)، هیدروژن (H) و اکسیژن (O) تشکیل شده است. این ماده یک ترکیب یونی است که از کاتیونهای سدیم وآنیونهای هیدروکسید ساخته شده است و به اشکال جامد (گرانول، پرک) تولید میشود با ما همراه باشید تا با انواع آنها به صورت کامل آشنا شویم:

سود پرک گرانول

این نوع از سود باشکلی کروی به شکل جامد شبیه به تخم ماهی خاویار در بازار موجود می‌باشد. این شکل از سود پرک داری بوی نسبتا شدیدی می‌باشد و با آب واکنش ایجاد میکند و در هنگام واکنش موجب ایجاد گرمای زیادی نیز میشود. اما مرواریدهای سود سوزآور در شرایط استاندارد بسیار پایدار هستند. این شکل از سود پرک کاربردهای مختلفی دارد به عنوان مثال:

•  در صنایع کاغذ سازی: طی فرآیندهای خمیر سازی وسفید کردن آن همچنین برای بازیافت کاغذ کاربرد دارد.
• درصنایع شیمیایی: به عنوان ماده اولیه برای تولید مواد شیمیایی مختلف.
• در صنعت نفت: سود سوزآور به حذف مواد اسیدی از هیدروکربن‌ها کمک میکند در نتیجه به تولید فراورده‌ها نفتی منجر میشود.
• صنعت نساجی: برای سفید کردن پارچه وهمچنین برای تولید رنگهایی جهت رنگرزی منسوجات کاربرد دارد.

سود پرک پولکی

سود سوز آور پولکی بسیار شبیه به شکل گرانول خود می‌باشد و تنها تفاوتشان در شکل فیزیکی آنهاست که این نوع از سود پرک در ظاهری ورقه ای بسیار کوچک تولید می‌گردد. این ترکیب شیمیایی از گروه قلیاییهای قوی است سود سوز آور پولکی نیز در صنایع بسیاری کاربرد دارد به عنوان مثال:

• در صنایع تولید مواد شیمیایی: از سود سوز آور پولکی در تولید صابونها، انواع شوینده و اکثر محصولات پاک کننده به کار می‌رود. همچنین از آن در ساخت انواع لوله باز کنها به دلیل خاصیت چربی زدایی قوی استفاده میشود.
• فراوری سنگ معدن الومینیوم: برای استخراج الومینیوم از سنگ معدن و فراوری آن استفاده می‌گردد.
• صنعت معدن: سود سوزآور در صنایع معدنی به عنوان عامل شناورسازی سنگ‌های معدنی مختلف مانند سنگ معدن بوکسیت در مرحله تولید و استخراج اکسید آلومینیوم مصرف می‌شود.
• صنعت چوب و صنعت شیشه: در تولید محصولات شیشه ای استفاده فراوان میشود.

سود سوزآور مایع

مایعی بی رنگ و بی بو که در گروه بازهای قوی نیز قرار می‌گیرد این ماده شیمیایی که محلولی از هیدروکسید سدیم و آب است خطر ناک و قابل احتراق نیست و در طیف بسیار گسترده ای از صنایع کاربرد دارد.

کاستیک سودای مایع کاربردهای منحصر به فردی در سرارسر صنایع جهان دارد. به عنوان مثال:

• صنایع فولاد: سود سوز آور در صنعت فولاد برای پالایش فولاد مصرف میگردد.
• صنایع دارو سازی: برای تولید انواع مسکن‌ها و داروسازی کاربرد دارد.
• بخش انرژی: برای استفاده در پیلهای سوختی سود پرک نیاز است.
• تصفیه آب: از سود برای تنظیم اسیدیته فاضلاب و همچنین حذف ناخالصیهای آب استفاده می‌گردد.
• صنایع غذایی: به عنوان نگهدارنده مواد غذایی از پوسیدگی آنها جلوگیری میکند.

نکات ایمنی هنگام استفاده از سود پرک

با اینکه سود پرک یک ماده شیمیایی پرکاربرد و پرمصرف می‌باشد اما بسیار خورنده و خطرناک است و هنگام کار با آن، باید نکات ایمنی رعایت شود. نکات ایمنی هنگام استفاده از این ماده شیمیایی عبارتند از:

• هنگام کار با سود پرک حتما از از تجهیزات حفاظتی مانند ماسک، دستکش، عینک، محافظ صورت، لباس ایمنی و کفش مخصوص استفاده کنید.
• سود پرک اگر با پوست تماس پیدا کند، باعث سوختگی، ایجاد زخم، اسکار، از بین رفتن خیلی سریع پروتئین‌ها و چربی‌های بافت‌های زنده و تخریب لایه‌های عمیق پوست می‌شود. در صورت تماس این ماده شیمیایی با پوست، سریعا ناحیه مورد نظر را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه با آب فراوان شست و شو دهید تا آلودگی برطرف شود و سپس به پزشک مراجعه کنید.
• سود سوز آور اگر با چشم تماس پیدا کند، باعث نابینایی دائمی، تخریب بافت چشم، آب مروارید و گلوکوم (آب سیاه) می‌شود. در صورت تماس این ماده شیمیایی با چشم، سریعا ناحیه مورد نظر را به مدت 60 دقیقه با آب ولرم فراوان بشوئید. سعی کنید پلک‌ها در مدت زمان شست و شو باز نگه داشته شوند و از مالیدن چشم اجتناب شود. سپس سریعا به پزشک مراجعه کنید.
• سود پرک در صورت بلعیده شدن، می‌تواند باعث سوختگی‌ دهان، گلو، خونریزی معده، سوختن مری و رگ‌های خونی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، افت فشار خون و مرگ شود. در صورت بلع این ماده، دهان را با آب تمیز شست و شو دهید و 240 تا 300 میلی لیتر آب بخورید. بعد از آن شیر بنوشید و سریعا به پزشک مراجعه کنید. بهتر است بدانید به هیچ وجه نباید به فرد مسمومی که بیهوش است، چیزی بخورانید.
• استنشاق سود پرک باعث تحریک سیستم تنفسی، بروز مشکلات حاد تنفسی، انسداد ریوی و ورم ریوی می‌شود. در صورت بروز این اتفاق، سریعا به هوای آزاد بروید و به پزشک مراجعه کنید.
• از دیگر مضرات تماس با این ماده شیمیایی می‌توان به آبریزش بینی، تب، گلو درد و عطسه اشاره کرد.
• انحلال سود سوز آور در آب بسیار گرمازا است و گرمای حاصل می‌تواند باعث سوختگی یا آتش گرفتن مواد اشتعال زا شود.
• این ماده شیمیایی در صورت تماس با کف پوشهای چوبی و سطوح رنگ شده، باعث خوردگی و از بین رفتن آنها می‌شود.
• کاستیک سودا می‌‌تواند با فلزات واکنش دهد و هیدروژن تولید کند که این فرآیند اگر در حضور اکسیژن انجام شود، منجر به آتش گرفتن می‌شود.

روشهای نگهداری از سدیم هیدروکسید

جابه جایی:قبل از جابه جایی بسیار حائز اهمیت است که تمامی چک لیستهای جابه جایی بررسی شوند و الزامات استفاده از تجهیزات حفاظتی به خوبی رعایت گردد و فقط باید پرسنل آموزش دید با این محصول کار کنندو همچنین از ابزار و تجهیزات مقاوم در برابر خوردگی استفاده گردد و به هیچ وجه به مواد خورنده آب اضافه نشود. ناگفته نماند همیشه به آب سرد مواد خورنده را به آرامی اضافه کنید.به هیچ وجه از ظروف خالی استفاده شده مجدد استفاده نکنید.

ذخیره سازی کاستیک سودا

کاستیک سودا باید در محلی خنک خشک دارای تهویه مناسب جدا از مواد واکنشگر نگهداری شود در ظروف نگهداری اصلی انبار گردد لازم به ذکر است مقدار محصول موجود در انبار را به حداقل مقدار برسانید.

خطرات هیدروکسید سدیم

عموم مردم ممکن است به دلیل استفاده از محصولات پاک کننده خانگی در معرض مقدار بسیار اندکی از این ماده قرار بگیرند اگرچه در صورت استفاده صحیح و رعایت اصول بعید است که آسیبی به آنها وارد کند. کارگران شاغل در صنایع تولید یا استفاده از سدیم هیدروکسید ممکن است در معرض سطوح بالاتری ازهیدروکسید سدیم نسبت به عموم مردم قرار گیرند. با این حال سطوح ایمنی برای حفاظت از کارکنانی که ممکن است در محل کار در معرض هیدروکسید سدیم قرار گیرند، اعمال میشود.

سود پرک و ردپای زیست محیطی آن

با شنیدن کلمه ردپای زیست محیطی اولین کلمه ای که به ذهن اغلب افراد خطور میکند گرمایش جهانی یا تغییرات آب هوایی است؟

می‌توان گفت مواد شیمیایی تاثیر مستقیم بر گرمایش جهانی ندارند. اما با تغییر جو و بالا رفتن دمای کره زمین برخی مواد شیمیایی می‌توانند راحت تر تبخیر شوند و وارد هوایی که ما تنفس می‌کنیم شوند دمای بیشتر همچنین می‌تواند باعث تجزیه برخی مواد شیمیایی به محصولات جانبی سمی گردد.

اما کاستیک سودا چه اثرات زیست محیطی ایجاد میکند؟ سود سوزاور به دلیل دارا بودن یون هیدروکسید اثرph ایجاد میکند. انتشار درصد بالایی از سدیم هیدروکسید درآبهای روان منجر به اثرات سمی برای آبزیان (ماهیها، میکرو ارگانیسم‌ها و…) میشود. با این حال غلظت کم درآب تاثیری بر موجودات آبزی نخواهد داشت زیرا سود سوزآور توسط سایر مواد موجود در آب (به عنوان مثال: دی اکسید کربن محلول، اسیدهای آلی) خنثی میشود و در نتیجه PH آب افزایش نمی‌یابد. به دلیل این که سود سوز آور در محیط ماندگار نیست وبه سرعت خنثی می‌گردد و در نتیجه در موجودات زنده و زنجیره غذایی تجمع نمی‌یابد. لازم به ذکر است انتشار سود پرک در خاکها باعث افزایش قلیائیت خاک نیز می‌گردد.

تاریخچه سود پرک

اطلاعات دقیقی از زمان کشف و یا ساخته شدن سود پرک وجود ندارد اما گفته می‌شود که سدیم هیدروکسید در ابتدا توسط سازندگان صابون تولید شده است. به عبارتی تاریخچه این ماده شیمیایی با صابون گره خورده و اولین اشاره به آن در اواخر قرن سیزدهم صورت گرفته است که گفته شده در پروسه تولید صابون،به سود پرک نیاز بوده و طی فرآیندی آن را ساخته و تولید می‌کرده‌اند. اما طبق آمار و اطلاعات ثبت شده، سدیم هیدروکسید یا همان سود پرک، در سال ۱۸۰۷ میلادی توسط یک مخترع و شیمی‌دان انگلیسی به نام هامفری ‌داوی، کشف و ثبت شده است اما پروسه ساخت و تولید آن در دسترس نیست.

تا قبل از قرن بیستم برای تولید سود سوز آور از فرآیند عبور آب از سدیم کربنات ناخالص در کنار آهک استفاده می‌شد اما در قرن بیستم و بعد از آن، از فرآیند الکترولیز برای تولید سود پرک استفاده شد و این فرآیند به اصلی‌ترین روش تولید این ماده شیمیایی تبدیل گشت.

ویژگی‌های سود کاستیک با کیفیت بالا

سود سوزآور موجود در بازار کیفیت‌های متفاوتی دارد. ما پارامترهایی را معرفی می‌کنیم که می‌توانید از آنها برای شناسایی سود سوزآور با کیفیت بالا استفاده کنید. در جدول زیر مقایسه‌ای بین سود سوزآور مرغوب و بی‌کیفیت انجام شده است که می‌تواند راهنمای شما در هنگام خرید این محصول باشد.

مشخصات شیمیایی و ظاهری	سود سوزآور با کیفیت بالا	سود پرک با کیفیت پایین
شکل	تکه‌های ریز	تکه‌های بزرگ
ظاهر	پودری	پودری، نمک مانند
رنگ	رنگ سفید، کریستالی و در برخی موارد شیری است	رنگ آن تقریباً مات و مایل به خاکستری است که گاهی رگه‌های آبی، سیاه و زرد در آن نمایان می‌شود.
رطوبت	کاملا خشک است	کمی رطوبت دارد
واکنش به آب	با آب خیلی سریع واکنش نشان می‌دهد	به دلیل داشتن نمک به آرامی با آب واکنش نشان می‌دهد

بازار جهانی هیدروکسید سدیم

سود پرک به دلیل استفاده بسیار در انواع صنایع کاربرد دارد. به همین سبب میزان تولید آن در بیشتر نقاط جهان روز به روز افزایش می‌یابد. در حال حاضر اقیانوسیه، چین، ایالات متحده، آلمان و… از تولید کنندگان اصلی این محصول به شمار میروند اما عمده بازار هیدروکسید سدیم درمناطق آسیایی درانحصار کشور چین بوده و این کشور یکی از بزرگترین صنایع را در تولید این محصول دارا می‌باشد. اما در کشور ما ایران نیز با توجه به اینکه این ماده در اغلب صنایع کاربرد دارد. به وفور تولید می‌گردد و طبق پیش بینی به عمل آمده تولید این محصول تا سال 2030 در ایران به بالاترین حد خود رسیده و به تمامی نقاط دنیا صادرخواهد شد.

با توجه به اینکه فرآیند تولید سود پرک بسیار انرژی بر و پر هزینه است تاثیر بسزایی در رشد بازار و نوسانات قیمت دارد. اما هرچه تولیدات در صنایع مختلف افزایش یابد میزان تقاضا برای این ماده نیز افزایش خواهد یافت.

پیش بینیهایی که توسط تیم تحقیقاتی انجام شده تخمین زده میشود که کشور چین تا سال 2031 بیش از 60 درصد بازار هیدروکسید سدیم را به خود اختصاص میدهد. این کشور برای راه اندازی خط تولید بیشتره، سود پرک در حدود 10 میلیون دلار هزینه کرده است. همچنین در بازار ایالات متحده روز به روز تقاضا برای هیدروکسید سدیم افزایش می‌یابد و برآورد شده که تا حدود سال 2030 فروش این ماده به بیش از 81 میلیون دلار برسد.

لازم به ذکر است که آلمان در قسمتهای تولید مواد شیمیایی یکی از شناخته شده‌ترین صنایع را دارا می‌باشد و همیشه از این لحاظ به سرعت در حال رشد بوده است. بر اساس تحقیقات به عمل آمده درسال 2021 بازار آلمان در حدود 1.3 میلیارد دلار سود به دست آورده است.

مجموعه هوبارت شیمی با به کارگیری بهترین روشها با همکاری متخصصین توانمند مفتخر به تولید با کیفیت‌ترین نوع سود پرک با نازل‌ترین قیمت می‌باشد همکاران ما به صورت شبانه روزی در تلاش اند تا محصولی با کیفیت بالا در أنواع مختلف وبهترین بسته بندی به بازار مصرف عرضه نمایند شما می‌توانید به صورت شبانه روزی با مشاوران ما جهت کسب اطلاعات بیشتر تماس حاصل فرمایید.

قیمت سود پرک

قیمت سود پرک با توجه به درصد خلوص، نوع مصرف، کیفیت تولید، کیفیت بسته بندی، میزان ترکیبات ناخالصیهای آن، میزان عرضه و تقاضا، برند سازنده و کشور مصرف کننده تعیین می‌شود. قیمت سود پرک با درصد خلوص پایین تر، نسبتا ارزان تر است مگر اینکه ویژگیهای دیگری داشته باشد که باعث افزایش قیمت آن شوند.

قیمت سود پرک در آمریکا، آمریکای لاتین، اروپا و آسیا متفاوت است، به طور مثال قیمت این ماده شیمیایی در ایران به ازای هر یک کیلوگرم بین 3200 تا 4600 تومان می‌باشد. بهتر است بدانید تولید کننده‌های سود سوز آور معمولا کارخانه‌های مواد شیمیایی هستند و فروشنده‌های آن، شرکتهای مختلف تامین کننده مواد شیمیایی و مواد آزمایشگاهی می‌باشند.

نکات مفید کار با سود پرک

• ظرف محتوای این محصول را دور از رطوبت نگه دارید زیرا سود پرک آب را جذب کرده و با آن واکنش نشان میدهد.
• ظروف و محتوای سود پرک را به دور از دسترس کودکان و اطفال و همچنین حیوانات خانگی نگه دارید لمس یا بلعیدن آن می‌تواند باعث صدمات جبران ناپذیری شود.
• برای کار با سود سوز آور حتما از لباس محافظ مواد شیمیایی دستکش و عینک و ماسک محافظ استفاده نمایید.
• واکنشهای مربوط به این ماده شیمیایی را در اتاقی با تهویه مناسب یا در فضای باز انجام دهید. این واکنشها گرما و بخارات مضر را آزاد میکند.